Netwerk als basis: ieder mens wil graag iets betekenen voor een ander

09-09-2024

Bij Silverein is een sterk sociaal netwerk voor bewoners erg belangrijk. Jan van der Hammen, een ervaren professional in de verpleeghuiszorg en regelmatig gastspreker bij Silverein, benadrukt hoe waardevol sociale contacten zijn voor ouderen. “Vraag eens aan een bewoner wat vandaag tot een mooie dag maakte”, zegt Van der Hammen. “Negen van de tien keer noemen ze het bezoek dat ze hebben gehad. Zo belangrijk zijn sociale contacten.” In dit artikel wordt het belang van een sociaal netwerk uitgelegd en geven we tips over hoe jij hieraan kunt bijdragen. 

Het belang van een sociaal netwerk

Wanneer ouderen hun vertrouwde omgeving verlaten en naar een verpleeghuis verhuizen, bestaat het risico dat zij hun netwerk verliezen of dat belangrijke sociale contacten verwateren. Dit kan gevolgen hebben voor hun mentale en emotionele welzijn. Het actief betrekken van familie, vrienden en vrijwilligers bij de zorg voor ouderen helpt om deze verbindingen te behouden. Volgens Van der Hammen is het essentieel dat zorgprofessionals, naasten en vrijwilligers samenwerken om ouderen te helpen hun netwerk te behouden en dit gezamenlijk in te zetten.

Ook voor de familie en naasten van een bewoner is het fijn om betrokken te blijven. Van der Hammen vertelt: "Een mevrouw injecteerde altijd insuline bij haar partner met diabetes. Na de verhuizing van haar man naar een verpleeghuis nam de zorg dat over, terwijl mevrouw het graag zelf had willen blijven doen. Op dit voorbeeld reageerde een verpleegkundige tijdens een training heel raak: “Dan nemen we het niet van iemand over, dan nemen we het iemand af.”

Betrokkenheid en participatie

De participatiesamenleving vraagt om actieve betrokkenheid van familie en vrienden, ook in de zorg. Van der Hammen moedigt zorginstellingen aan om tijdens een intakegesprek aan de familie te vragen: “Wat mogen we absoluut niet van u overnemen?” Dit creëert ruimte voor betrokkenheid zonder dat het lijkt alsof de zorginstelling werk uit handen probeert te nemen. “Het is belangrijk om families te laten weten dat ze een actieve rol kunnen spelen in de zorg voor hun naasten,” zegt hij. Hij moedigt familieleden aan om assertiever te zijn en meer verantwoordelijkheid te nemen. “Bijvoorbeeld door zelf initiatief te nemen in plaats van af te wachten of te vragen om toestemming voor kleine zaken zoals het vervangen van plantjes op het balkon.”

Praktische tips voor naasten

Naasten kunnen hun betrokkenheid op verschillende manieren versterken. Het is nuttig om concreet vast te leggen welke hulp er nodig is en om te durven vragen om steun uit het eigen netwerk wanneer dat nodig is. Door bijvoorbeeld verhuisberichten te sturen namens degene die naar een verpleeghuis verhuist, kan het netwerk worden geactiveerd en betrokken blijven. Een persoonlijke touch, zoals een bon voor een gratis kop koffie, kan een extra stimulans zijn voor vrienden en familie om op bezoek te komen.

Een andere manier om het netwerk van een oudere te ondersteunen, is door gebruik te maken van diensten die gespecialiseerd zijn in het bieden van gezelschap en ondersteuning, zoals Home Instead of Senior Service. Zorgorganisaties kunnen familieleden bij binnenkomst informeren over deze opties, zodat zij zelf iemand kunnen regelen die goed bij hun naaste past.

Samenwerking als basis voor succes

Van der Hammen gelooft in samenwerking tussen zorgmedewerkers en familie. “Samen eten kan een eerste stap zijn in ongedwongen contact. In een informele sfeer ontstaan ideeën over samenwerking die bewoners ten goede komt.” Hij ziet hoe families elkaar inspireren, bijvoorbeeld door het starten van een groepsapp om samen te werken en taken te verdelen. “Ieder mens wil graag iets betekenen voor een ander. Dat is de clou,” concludeert hij.

Bij Silverein staat de kracht van het netwerk centraal. Door bewoners, familie, vrijwilligers en zorgprofessionals samen te brengen, creëren wij een warme, betrokken gemeenschap waar ouderen zich thuis voelen. Dit vraagt wel om een nieuwe manier van denken en werken, waarin het netwerk van de bewoner centraal staat en betrokkenheid gestimuleerd wordt. Zo wordt ouderenzorg niet alleen een taak voor professionals, maar een gezamenlijke inspanning waarin iedereen een waardevolle rol speelt.